ALMEALERA

 

(FIOT 33)

FESTIVAL INTERNACIONAL OUTONO DE TEATRO DE CARBALLO

 

FOTO DE VANESSA RÁBADE

RECORDAR, RECUPERAR, OU DEIXAR PASAR

 (A propósito de “Una rueda que da vueltas (Entre molinos de agua y otras cosas en peligro de extinción” de Almealera)

SANTIAGO PAZOS

Acabo de ler un libro editado por Espiral Maior que se titula “Os cómaros da vida”, de Xosé Antonio Andrade. Uns diarios nos que, fundamentalmente, o autor se ispe interiormente para reflexionar e cuestionar a propia existencia. Pero unha parte moi importante desta obra está dedicada a recordar e recuperar prácticas  da relación do home co seu entorno natural que o chamado progreso vai desbotando.  Involución irreparable, diría eu, se concordamos que a memoria da paisaxe é unha parte inseparable da propia conciencia do ser humano para poder situarse no mundo que habita.

E “Una rueda que da vueltas” trata, precisamente, de recordar, defender e recuperar ese patrimonio, tanto material como inmaterial, desas costumes e palabras que se perden e desaparecen, con testemuñas documentais que ilustran o traballo propiamente teatral e posta en escena de Laura Santos.

Non importa moito, neste caso, se a interpretación foi máis ou menos excelente porque a idea que se defende ten suficiente compromiso, identidade e intensidade como para que mereza a complicidade do espectador. O progreso non é tal sobre terra chamuscada. A evolución natural non ten que arrasar con todo o que nos precede.

Entendo que a proposta desta obra non é volver a un pasado de imposible retorno, senón manter e destacar a memoria de como se facía vida nunha época no tan lonxeva. O que antes se facía coas mans agora se fai con artefactos tecnolóxicos. Nada que obxectar. Pero non está de sobra que nos recorden que antes de sementar o trigo, para facer pan, había que arar a terra, deixar espigar, segar para recoller, separar o gran dá palla, e levar a trillar no muíño para ter boa fariña.

Este é un tipo de teatro para preservar a memoria e aprender, necesario para coñecer o lugar do que vimos e contrastalo co mundo no que estamos. Nin o pasado foi mellor, seguramente, nin o presente é tan marabilloso. O importante é non esquecer e evolucionar con sentidiño. Ter conciencia etnográfica é como intentar pescudar para saber de onde vés, porque saber a onde vas é fariña doutro saco.

Saúde e longa vida…

NOTA:

ESTE ARTIGO FOI PUBLICADO NA EDICIÓN PARA BERGANTIÑOS DE LA VOZ DE GALICIA